Opinia geotechniczna: kategoria, kiedy wymagana dokumentacja?

Opinia geotechniczna – dokumentacja podłoża gruntowego dla inwestycji budowlanych wymagana do projektu budowlanego

Opinia geotechniczna (skrót OG) to podstawowy dokument konieczny przy większości inwestycji budowlanych.
Stanowi część dokumentacji projektowej i zawiera ocenę warunków gruntowych wraz ze wstępnym określeniem kategorii geotechnicznej obiektu budowlanego.
Na jej podstawie projektant i inwestor otrzymują informację, czy podłoże gruntowe nadaje się do posadowienia planowanego budynku.
Opinia geotechniczna powinna również wskazywać kategorię geotechniczną obiektu budowlanego oraz stopień skomplikowania warunków gruntowych.

Opinia geotechniczna jest wymagana przez prawo budowlane i dotyczy wszystkich inwestycji budowlanych – od domów jednorodzinnych po duże obiekty przemysłowe.
W przypadku obiektów o bardziej złożonej konstrukcji konieczne może być wykonanie dokumentacji badań podłoża gruntowego (skrót DBPG) lub projektu geotechnicznego (skrót PG).
Wymagana opinia geotechniczna stanowi część projektu technicznego i jest niezbędna do zatwierdzenia inwestycji budowlanej.

Kiedy wymagana jest opinia geotechniczna? Dla jakiej inwestycji trzeba zbadać grunt

Zgodnie z § 3 Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z 2012 r. w sprawie geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych, opinia geotechniczna jest niezbędna w przypadku:

• wszystkich obiektów budowlanych – niezależnie od ich wielkości i przeznaczenia,
• inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko,
• budynków posadawianych na gruntach słabonośnych lub nawodnionych,
• inwestycji realizowanych w gruncie o cechach złożonych

Dotyczy to również inwestycji mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, dla których ocena właściwości geotechnicznych jest obowiązkowa.
Rozporządzenie w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko wskazuje, że opinia geotechniczna jest konieczna dla tego typu inwestycji, zwłaszcza przy obiektach budowlanych wszystkich kategorii geotechnicznych.
Niektóre obiekty budowlane zaliczane do inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko potrzebują już szczegółowej dokumentacji geologiczno-inżynierskiej.

W przypadku obiektów budowlanych pierwszej kat. geotechnicznej (np. domy jednorodzinne w podłożu o prostej budowie), wystarczająca jest sama opinia geotechniczna.
Jeśli jednak inwestycja zaliczana jest do drugiej kat. geotechnicznej, wykonuje się dodatkowo DBPG oraz PG a dla trzeciej kat. geotechnicznej jest już wymóg dokumentacji geologiczno-inżynierskiej (skrót DGI).
W złożonych warunkach gruntowych drugiej kategorii wykonuje się badania szczegółowe oraz wykonuje się dodatkowo dokumentację zgodnie z przepisami ustawy.

Kategorie geotechniczne obiektów budowlanych

Każda inwestycja musi zostać przypisana do jednej z trzech kategorii geotechnicznych, które określają stopień skomplikowania parametrów gruntowych i konstrukcji.
Ostatecznie kategorię geotechniczną ustala projektant obiektu budowlanego, biorąc pod uwagę wyniki badań gruntu, jego nośność i poziom wód gruntowych.
W praktyce zakres badań zależy od stopnia skomplikowania warunków gruntowych oraz konstrukcji obiektu budowlanego.

W grantach o cechach prostych i złożonych stosuje się różny zakres dokumentacji – od samej opinii po dokumentację badań podłoża gruntowego.
W przypadku skomplikowania warunków geotechnik może zalecić wykonanie dodatkowych odwiertów lub badań laboratoryjnych.

Pierwsza kategoria geotechniczna

Obejmuje obiekty budowlane posadawiane w prostych warunkach gruntowych, np. domy jednorodzinne, niewielkie budynki gospodarcze lub garaże.
Wystarczająca jest opinia geotechniczna sporządzona na podstawie kilku odwiertów i badań terenowych.
Badania prowadzi się do głębokości co najmniej dwóch metrów poniżej projektowanego poziomu posadowienia.

Druga kategoria geotechniczna

Dotyczy obiektów posadawianych w złożonych warunkach gruntowych – np. budynków wielorodzinnych, hal przemysłowych, obiektów mostowych czy sieci liniowych.
Druga kategoria geotechniczna obejmuje obiekty o większym stopniu złożoności konstrukcji, realizowane w podłożu o zmiennych cechach gruntowych.
W tym przypadku wykonuje się dodatkowo dokumentację badań podłoża gruntowego, a także projekt geotechniczny.
Dla drugiej kategorii wykonuje się dodatkowo dokumentację badań podłoża gruntowego oraz projekt geotechniczny.

Trzecia kategoria geotechniczna

Obejmuje obiekty o szczególnym znaczeniu technicznym lub zabytkowym, a także inwestycje realizowane w trudnych warunkach geologicznych – np. tunele, głębokie wykopy, zapory czy obiekty hydrotechniczne.
Trzecia kategoria geotechniczna dotyczy również przebudowy zabytkowej lub technicznej obiektu budowlanego.
Wymaga to analizy technicznej obiektu budowlanego i możliwości jego bezpiecznego posadowienia.
Obiektów budowlanych trzeciej kategorii geotechnicznej dotyczy pełna procedura badań geologiczno-inżynierskich i dokumentacji.

Zakres opracowania opinii geotechnicznej

Opinia geotechniczna to część opisowa dokumentacji geotechnicznej, wykonana na podstawie badań terenowych i laboratoryjnych.
Dokument opracowywany jest na podstawie badań geotechnicznych gruntu, które pozwalają określić jego nośność i skład.
Zawiera:

• opis budowy geologicznej podłoża gruntowego,
• określenie warunków wodno-gruntowych,
• lokalizację i głębokość wód gruntowych,
• klasyfikację gruntów zgodnie z normami,
• wskazanie kategorii geotechnicznej
• ocenę przydatności gruntów na potrzeby budownictwa,
• zalecenia dotyczące sposobu posadowienia obiektu budowlanego.

W raporcie analizuje się wzajemny wpływ warunków gruntowych oraz konstrukcji obiektu inżynierskiego
Często uzupełnieniem opinii są przekroje geotechniczne, profile otworów badawczych oraz mapa dokumentacyjna.

Prawo budowlane i dokumentacja geotechniczna

Prawo budowlane jasno określa, że inwestor jest zobowiązany do zapewnienia wykonania badań gruntu oraz uzyskania opinii geotechnicznej przed złożeniem projektu budowlanego.
Opinia jest jednym z załączników projektu technicznego i dotyczy wszystkich obiektów trwale związanych z podłożem. Pozwala również ocenić wpływ obiektu na środowisko i zaplanować odpowiednie zabezpieczenia.
W trakcie badań zwraca się także uwagę na ewentualne zanieczyszczenia podłoża gruntowego, które mogą wpływać na trwałość konstrukcji.

W przypadku budowli wszystkich kategorii geotechnicznych, które mogą znacząco oddziaływać na środowisko, konieczne jest przeprowadzenie dodatkowej dokumentacji badań podłoża gruntowego i projektu geotechnicznego.
Dokumentację opracowuje się zgodnie z przepisami ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz rozporządzeniem w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych.

Dlaczego opinia geotechniczna jest tak ważna?

Ekspertyza minimalizuje ryzyko błędów projektowych i pozwala uniknąć kosztownych problemów z konstrukcją obiektu w przyszłości.
Bez rzetelnego rozpoznania gruntu można skomplikować proces budowy lub doprowadzić do uszkodzenia konstrukcji.
Dobrze przygotowana opinia pozwala zapobiec takim sytuacjom, a koszt jej wykonania jest nieporównywalnie mniejszy niż ewentualne naprawy konstrukcji.

Ile kosztuje opinia geotechniczna?

Cena opinii geotechnicznej zależy od:

• liczby miejsc do wywiercenia i głębokości badań,
• rodzaju gruntu i warunków terenowych,
• lokalizacji (np. Śląsk, Małopolska, Katowice, Sosnowiec).

Dla budynków jednorodzinnych w prostych warunkach koszt opracowania opinii geotechnicznej wynosi średnio 1500 zł netto.
W przypadku drugiej lub trzeciej kategorii geotechnicznej cena ustalana jest indywidualnie.

Jak uzyskać opinię geotechniczną w Geosolum

Firma Geosolum z Sosnowca wykonuje kompleksowe badania podłoża gruntowego i dokumentacje geotechniczne dla przedsięwzięć budowlanych wszystkich kategorii.
Działamy na terenie województwa śląskiego, małopolskiego i opolskiego.
Dzięki doświadczeniu i własnemu zapleczu sprzętowemu jesteśmy w stanie wykonać badania nawet w trudno dostępnych miejscach.

W ramach dokumentacji:

• wykonujemy odwierty geotechniczne i pobieramy próbki gruntu,
• analizujemy właściwości gruntów,
• przygotowujemy część opisową i graficzną opinii geotechnicznej,
• określamy kategorię geotechniczną,
• przekazujemy dokumentację w wersji papierowej i elektronicznej.

Najczęstsze pytania inwestorów (FAQ)

Czy opinia geotechniczna jest obowiązkowa?
Tak, wymagana jest dla każdego projektu budowlanego. Nawet w prostych warunkach jest częścią dokumentacji projektowej.

Jak długo ważna jest opinia geotechniczna?
Zazwyczaj zachowuje ważność przez kilka lat, o ile nie zmienią się warunki wodno-gruntowe lub sposób zagospodarowania działki.

Czy można wykorzystać starą opinię geotechniczną?
Tylko jeśli dotyczy tej samej działki, a projekt budowlany nie został zmieniony.

Kiedy potrzebna jest dokumentacja badań podłoża gruntowego?
Dla obiektów drugiej kategorii geotechnicznej oraz w przypadku warunków złożonych.